OVER VOCHT
Waarom is het meten van de relatieve vochtigheid belangrijk?
Hoe zit het met vocht en de huisstofmijt?
Waaraan herken ik vochtproblemen?
Wanneer vindt condensatie plaats? Wat is het DAUWPUNT?
Wat is de juiste relatieve vochtigheid?
Wat doe ik met de meetresultaten?
Wanneer en hoe vaak moet ik de relatieve vochtigheid meten?
Kan ik ook ventileren met kiepramen (op de kiepstand)?
Hoe ventileer ik het beste (woning/kantoor)?
Waar moet ik verder aan denken om een gezond woon/werkklimaat te bereiken?
Hoe ventileer ik de kelder?
Waarom is het meten van de relatieve vochtigheid belangrijk?
Vocht is nodig voor onze gezondheid en welbehagen. Maar een teveel of een tekort aan vocht brengt allerlei problemen mee. Vochtverschijnselen kunnen zowel voor de mens, voor bebouwingen als voor de inventaris (muziekinstrumenten!) ernstige gevolgen hebben. Vochtproblemen kunnen zich voordoen in kelder, badkamer, sauna, woonkamer, winkel, kantoor etc.
's Winters zal reeds bij 55% relatieve vochtigheid de vorming van schimmels zich gaan ontwikkelen, met name in gebouwen van voor 1980.
Dit is met name het geval in jaargetijden dat we onze woningen zo veel mogelijk willen beschermen tegen de koude buitenlucht door ramen en deuren dicht te houden. Duidelijk moge zijn dat vochtschade aan uw gebouw (woning, bedrijfspand) een kostbare geschiedenis kan worden. Frequent vocht meten (relatieve vochtigheid) is van groot belang. Terug naar boven
Hoe zit het met vocht en de huisstofmijt?
Veel mensen hebben last van de aanwezigheid van de huisstofmijt. Dit doet zich in sterke mate voor bij hen die aan astma lijden.
Vanaf 45% relatieve vochtigheid kan de huisstofmijt in leven blijven en vanaf 55% begint de huisstofmijt zich sterk te vermeerderen. Het advies is dan ook: “Probeer gedurende drie wintermaanden de relatieve vochtigheid in het woningtextiel onder die 45 procent te houden. Dat is voldoende om de hoeveelheden mijten laag genoeg te houden, zelfs in het piekseizoen, in september net voordat we beginnen met stoken.” [www.astmafonds.nl]. Terug naar boven
Waaraan herken ik vochtproblemen?
Zie onderstaande tabel voor een overzicht van de symptomen die zich voordoen bij een te hoge of een te lage vochtigheid.
|
te HOGE vochtigheid |
te LAGE vochtigheid |
gebruikelijke symptomen |
- condensatie op ramen - vochtplekken op muren en plafonds - schimmelplekken in de badkamer - muffe geur - allergische verschijnselen |
- kloofjes in huid en lippen - prikkelingen in keel en neus - last met ademhalen - statische electriciteit - problemen met electronische apparatuur |
gevolgen LANGE termijn |
- schade aan huis en inboedel - aanhoudende allergie - overige gezondheidsklachten |
- ongerieflijk wooncomfort - schade aan meubels en overige inboedel |
Terug naar boven
Wanneer vindt condensatie plaats? Wat is het DAUWPUNT?
Het dauwpunt geeft weer de temperatuur waarbij de aanwezige waterdamp overgaat in condensatie. Dit is afhankelijk van de luchttemperatuur en van de relatieve luchtvochtigheid. Hoe hoger de luchtvochtigheid, hoe dichter het dauwpunt kruipt naar de omgevingstemperatuur. Als eenmaal de omgevingstemperatuur gezakt is tot het dauwpunt, is de lucht 100% verzadigd met vocht. Dat is het moment dat waterdamp overgaat in waterdruppels en dus condenseert. Terug naar boven
Wat is de juiste relatieve vochtigheid?
Er is niet één juiste vochtigheidsgraad aan te geven. Voor verschillende vertrekken – kelder, badkamer, sauna, woonkamer, winkel, kantoor etc. - gelden verschillende acceptabele niveaus. Al naar gelang het jaargetijde kunnen die niveaus veranderen. Hieronder is een tabel met indicatieve waarden voor de relatieve luchtvochtigheid.
Belangrijk is dat de omgevingstemperatuur hoger is dan het dauwpunt, zodat er geen condensatie plaatsvindt.
Meetruimte |
temperatuur |
relatieve vochtigheid |
Woonkamer |
19-21 ºC |
50-60 % |
Kantoor |
20-22 ºC |
45-55 % |
Server-ruimte (computers) |
21-23 ºC |
50-55 % |
Klaslokalen |
21-22 ºC |
45-50 % |
Bibliotheek |
22 ºC |
40-50 % |
Kunstmusea |
20-22 ºC |
45-55 % |
Ziekenhuis (zuigelingenafdeling) |
24 ºC |
50 % |
Ziekenhuis (polikliniek) |
20-22 ºC |
70-90 % |
Drukkerij |
22-24 ºC |
50-60 % |
Sauna |
70-100 ºC |
5-15 % |
Terug naar boven
Wat doe ik met de meetresultaten?
Een gemeten vochtigheidsgraad die binnen de acceptabele marge valt, geeft slechts een momentweergave. De relatieve vochtigheid in een vertrek wijzigt door:
- temperatuursverandering
- wisseling van de jaargetijden
- verbouwingen, in de eigen woning maar ook die bij buurpanden.
De vochtregulatie, met name in kelder en begane grond, kan
daardoor ernstig worden ontregeld. Terug naar boven
Wanneer en hoe vaak moet ik de relatieve vochtigheid meten?
In beginsel dient het vocht meten (relatieve vochtigheid), 24 uur per dag, gedurende het gehele jaar door te gaan. Immers, een meting die op het ene moment binnen de marge valt, kan op een ander moment juist ongunstig uitpakken.
Het meten van de relatieve vochtigheid heeft zijn grootste nut indien de buitentemperatuur lager is dan die binnenshuis. Dit speelt dus met name in de herst, de winter en het voorjaar. Verblijfsvertrekken als badkamer, sauna, woonkamer, winkel, kantoor etc. kunnen 'szomers dus overgeslagen worden.
Maar bijvoorbeeld een kelder dient ook in de zomer gemeten te worden. Terug naar boven
Kan ik ook ventileren met kiepramen (op de kiepstand)?
In de kiepstand koelt de ruimte alleen af. Er komt geen droge lucht naar binnen. Om goed door te tochten moet het raam dus helemaal open. Daarom wordt aangeraden de vensterbanken leeg te laten onder de ramen die geopend worden. Terug naar boven
Hoe ventileer ik het beste (woning/kantoor)?
1. Ventileren moet dwars door het hele huis of kantoor plaatsvinden. Dus
ramen en deuren wijd tegen elkaar openzetten. Dit heet doortochten.
Waar hier "ventileren" staat, wordt - technisch gezien - "doortochten"
bedoeld.
2. Bij elk weertype kan en moet geventileerd worden, dus ook bij regen.
3. Hoe koeler de binnentemparatuur, hoe vaker er geventileerd dient te
worden. Koude lucht kan immers minder vocht bevatten en zal eerder
het dauwpunt bereiken (en condenseren).
4. Omdat koude lucht droger is, zal bij koud weer er korter geventileerd
behoeven te worden.
5. Hoe beter een ruimte geïsoleerd is, hoe vaker er geventileerd zal
moeten worden.
6. Omdat doortochten alleen zin heeft indien de buitenlucht koeler is,
dient in de zomer vroeg in de ochtend of laat in de avond geventileerd
te worden. Terug naar boven
Waar moet ik verder aan denken om een gezond woon/werkklimaat te bereiken?
1. Hou altijd het dauwpunt in de gaten. De omgevingstemperatuur mag
niet het dauwpunt bereiken.
2. De kamertemperatuur mag niet te laag worden. Dit betekent in de
praktijk dat de temperatuur van de wanden niet lager dan 15 ºC
mag worden.
3. De verbinding tussen ruimten die afzonderlijk verwarmd worden,
dient, indien er niet geventileerd wordt, zo veel mogelijk afgesloten
te zijn. Dit geldt bijvoorbeeld tussen huiskamer en gang. Terug naar boven
Hoe ventileer ik de kelder?
De kelder is een verhaal apart. Vooral in de zomer, als de buitenluchttemparatuur hoger is dan die in de kelder, dient men op te passen dat de vochtige buitenlucht niet op de koude kelderwanden neerslaat. Dan ventileren zou derhalve resulteren in een nog hogere relatieve vochtigheid in de kelder.
In de zomer kan een kelder daarom het beste 's nachts geventileerd te worden, eventueel m.b.v. ventilatoren. Terug naar boven